ค้นหาบทความที่นี่

บทความทั้งหมด

Display - ตอนที่ 6 : LCD 84x48 pixels (aka. Nokia 5110 LCD)

3 ปีที่ผ่านมา

โดย เจ้าของร้าน

Publish : 9 September 2022

หัวข้อในบทความนี้
- ข้อมูลทั่วไป
- การต่อใช้งาน
- การเขียนโปรแกรม
- การแสดงข้อความ
- การวาดรูปทรง
- การแสดงภาพ

หนึ่งในจอที่คุ้นตา ผ่านตา เคยเห็น เคยได้ยิน อีกตัวนึงก็คงเป็นจอ "โนเกีย 5110" ซึ่งจริง ๆ แล้วมันก็ไม่ได้ถอดจอมาจากโทรศัพท์ หรือแม้แต่โรงงานก็ไม่ใช่จะผลิตให้กับโนเกียหรอกครับ แต่จอตัวนี้มันดันไปเป็นรูปร่างและขนาดเดียวกันกับโทรศัพท์มือถือยี่ห้อโนเกียรุ่นที่ถูกกล่าวอ้าง เขาก็เลยนิยามเรียกเป็นชื่อที่ติดปากซะเลย ซึ่งเจ้าโนเกีย 5110 เนี่ยเป็นโทรศัพท์มือถือที่ออกมาจำหน่ายในปี 1998 ซึ่งผู้เขียนได้มีโอกาสสัมผัสโทรศัพท์มือถือในยุคนั้นมาบ้าง อาจไม่ใช่ 5110 แต่ก็รูปทรงใกล้เคียงและรู้สึกว่าจะปีเดียวกันด้วยเนื่องจากที่บ้านซื้อมาใช้งาน ต้องบอกว่ายุคนั้นเป็นยุคที่โทรศัพท์มือถือกำลังเริ่มมีคนทั่วไปซื้อกันแล้ว แต่ยังไม่แพร่หลายมากเนื่องด้วยราคา คนที่จะมีคือคนทำงาน มนุษย์เงินเดือนเท่านั้น ถ้าจำไม่ผิดโทรศัพท์ที่ทำได้แค่รับสายโทรออก ส่ง SMS กับเกมส์งู

โม้มาซะนาน เล่นเอาเขารู้อายุหมดเลย ที่จริงผู้เขียนยังไม่แก่มากนะครับ เล่นคอมที่เป็นวินโดว์ก็ยุควินโดว์ 95 แล้ว ตอนได้สัมผัสพวกนี้ตอนนั้นก็เด็กมาก ไม่ได้มีของตัวเองหรอก อาศัยดู+เล่นของพ่อแม่ของญาติเอาครับ เอ้า เข้าเรื่องกันดีกว่า

ข้อมูลทั่วไป
จอโนเกีย 5110 นี้เป็นจอ LCD แสดงกราฟิกขนาด 84x48 พิกเซล ใช้ไอซี PCD8544 เป็นตัวขับหน้าจอ และแน่นอนครับ ชื่อมันก็บอกอยู่แล้ว จอตัวนี้เริ่มแรกนั้นมันถูกผลิตมาเพื่อใช้ในโทรศัพท์มือถือ ซึ่งก็ได้ใช้งานในหลายรุ่นมาก จนเมื่อเทคโนโลยีเปลี่ยนไป โลกก็มีจอแบบใหม่ที่ดีกว่า ใหญ่กว่า ประหยัดพลังงานมากกว่า โทรศัพท์มือถือจึงเปลี่ยนไปใช้จอแบบอื่น ๆ แทน เจ้าจอโนเกีย 5110 นี้จึงกลายมาเป็นของเล่นราคาถูกของเหล่า Maker แทน

การต่อใช้งาน
การต่อใช้งานจอนี้จะต่อใช้งานแบบ SPI และเพิ่มเติมในส่วนของไฟ Backlight ซึ่งจะมีขาทั้งหมดให้ต่อใช้งานดังนี้
RST - Reset Pin
CE - Chip Select Pin
DC - คือ Data/Command เป็นขาเลือกโหมดการทำงาน หากเป็น LOW คือโหมดคำสั่ง(Command) และ HIGH คือโหมดข้อมูล(Data)
DN - Serial Data In
CLK - Serial Clock
VCC - ไฟเลี้ยงวงจร 2.7-3.3V เท่านั้น
LED - ไฟเลี้ยง LED Backlight 3.3V เท่านั้น
GND - Ground
* จอตัวนี้รองรับแรงดัน 3.3V เท่านั้น หากใช้กับบอร์ด 5V อาจสร้างความเสียหายได้ ควรต่อผ่าน Logic Converter หรือมีตัวต้านทาน 10k *
สำหรับการใช้งานนั้น ผู้ใช้สามารถใช้ Library u8g2 เช่นเดียวกับตอนที่แล้วได้เช่นกัน แต่ในตอนนี้จะแนะนำการทำงานกับ Library อีกตัว คือ Adafruit’s PCD8544 Nokia 5110 LCD และ Adafruit GFX library สามารถโหลดได้จาก Library Manager เลยครับ
สำหรับการต่อกับ Arduino ก็ทำดังนี้ (ในตัวอย่างนี้สาธิตการเชื่อมต่อแบบ Software SPI)

LCD		Arduino
RST	<--------->	3
CE	<--------->	4
DC	<--------->	5
DN	<--------->	6
CLK	<--------->	7
VCC	<--------->	3.3V
LED	<--------->	3.3V
GND	<--------->	GND

จากรูปตัวอย่างจะเห็นการเชื่อมต่อแบบ Software SPI โดยมีตัวต้านทานขนาด 10k เพื่อลดระดับ Logic จาก 5V ให้เหลือประมาณ 3.3V และใช้ตัวต้านทาน 330 เพื่อจำกัดกระแสให้กับ LED Backlight

การเขียนโปรแกรม
การเขียนโปรแกรมด้วย Adafruit PCD8544 นั้นจะเขียนด้วยคำสั่งคล้าย ๆ กับ u8g2 เมื่อครั้งที่แล้ว ตามที่ได้กล่าวไปว่าผู้ใ้สามารถเลือกใช้ u8g2 ก็สามารถใช้งานได้เช่นกัน ในตอนนี้จึงขออธิบายแบบเร็ว ๆ เขียนคำอธิบายลงไปในโค้ดเลยก็แล้วกันครับ
การแสดงข้อความ

การวาดรูปทรง

การแสดงภาพ
(ขออนุญาตมักง่ายก็อบรูปจากบทความของเว็บ lastminuteengineers ที่เป็นเว็บหนึ่งในหลายเว็บที่ใช้อ้างอิงบทความนี้ เนื่องจากผู้เขียนไม่มีเวลาทำจริง ๆ ส่วนการทำรูปต่าง ๆ ก็เตรียม hex file เหมือนครั้งที่แล้วเลยครับ)

จะเห็นได้ว่าการเขียนโค้ดจอตัวนี้ แม้เราจะใช้ Library คนละตัวกัน แต่ก็มีการเขียนที่ใกล้เคียงกันมาก ๆ (เรียกว่าเหมือนกันเลยดีกว่า)

สำหรับตอนนี้ก็คงหมดแล้วครับสำหรับเนื้อหา สำหรับจอที่มีขายในร้านเรา (ขณะที่เขียนบทความนี้) ก็ยังเหลืออยู่ 3 อย่าง คือ จอ OLED 128x64 ขนาด 0.96" จอ OLED 128x32 ขนาด 0.91" ซึ่งคาดว่าจะข้ามสองตัวนี้ไปเลย เนื่องจากการใช้งานจะเหมือนกับจอ 12864 เหมือนตอนที่แล้ว แค่เปลี่ยนไปต่อแบบ I2C และเปลี่ยนตรงชิปควบคุมจอเป็น SSD1306 เท่านั้น ส่วนขนาดจอก็ทำการเปลี่ยนไปตามที่ใช้ ฉะนั้นเราคงเหลืออีก 1 ตอนสำหรับซีรีส์หน้าจอ คือพวกจอสีต่าง ๆ (มีหลายตัวแต่เขียนเหมือนกัน) มาพบกันใหม่ครั้งต่อไป(ไม่กล้าบอกว่าสัปดาห์หน้า เพราะเดี๋ยวมีงานก็ไม่ไๆด้เขียน ต้องเบี้ยวอีก) สำหรับวันนี้สวัสดีครับ

สำหรับท่านที่เห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์อยู่บ้าง และอยากสนับสนุน เพียงแค่ซื้อของจากร้านเรา หรือสามารถสนับสนุนค่ากาแฟสำหรับการนั่งเขียนบทความได้ตามลิงค์ด้านล่างนี้ เลือกตามสะดวกเลยครับ (บทความที่ทกท่านได้อ่านกันนี้ เจ้าของร้านเขียนขึ้นโดยไม่มีค่าตอบแทนใด ๆ ส่วนบทความจะแยกส่วนกับเงินกำไรจากการขายของร้าน และในบางบทความจะมีน้อง ๆ ทีมงานมาช่วยเขียนให้ ซึ่งก็ไม่มีค่าตอบแทนเช่นกัน หากเห็นว่าบทความมีประโยชน์ต้องการสนับสนุนเป็นกำลังใจทางเราก็ยินดีและขอบคุณอย่างยิ่งครับ)
https://ko-fi.com/pbangtawee
p.bangtawee (buymeacoffee.com)